Ông Trương Cảnh Thịnh (TP Thủ Đức, TP HCM) cho biết gia đình ông mua xe đúng vào năm 2017, nay nghe tin xe có thể không được lưu hành nếu không đạt chuẩn khí thải mới thì "rất hoang mang". "Nếu không được chạy nữa thì xe chẳng khác gì đống sắt vụn. Ai sẽ chịu trách nhiệm cho thiệt hại này?" - ông đặt câu hỏi.
Dự thảo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường phối hợp công bố quy định lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải quốc gia đối với ôtô đang lưu hành.
Cụ thể, từ ngày 1-1-2026, các xe sử dụng động cơ xăng hoặc dầu, có năm sản xuất từ 2017 và đăng ký biển số tại TP HCM hoặc Hà Nội, sẽ phải đáp ứng tiêu chuẩn khí thải mức 4 (EURO 4).
Đối với xe sản xuất từ năm 2022 tại hai thành phố lớn này, tiêu chuẩn mức 5 (EURO 5) sẽ được áp dụng từ ngày 1-1-2027.
Trong khi đó, các xe sản xuất từ năm 2027 trở đi nếu đăng ký tại các tỉnh thành khác sẽ áp dụng mức khí thải thấp hơn, và việc triển khai mức 4 và 5 tại các địa phương này sẽ chậm hơn so với Hà Nội và TP HCM.
Tuy nhiên, đây mới chỉ là dự thảo, đang trong giai đoạn lấy ý kiến góp ý từ các bộ ngành, nhằm bảo đảm hài hòa giữa lợi ích người dân và mục tiêu bảo vệ môi trường.
Tại TP HCM và Hà Nội hiện có rất nhiều ô tô đời cũ đang lưu thông.
Ông Lê Hoài Nam, Phó cục trưởng Cục Môi trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) khẳng định: "Xe sản xuất từ năm 2017 và trước đó vẫn có thể lưu thông, chưa có chuyện cấm xe như nhiều người hiểu nhầm". Tuy nhiên, ông cũng cho biết thời gian tới, các biện pháp giảm ô nhiễm từ xe cũ sẽ tiếp tục được nghiên cứu.
Chuyên gia ôtô Nguyễn Minh Đồng cho rằng châu Âu hiện đã áp dụng tiêu chuẩn khí thải mức 6 nhưng không cấm xe cũ mà chỉ hạn chế lưu thông trong điều kiện không khí ô nhiễm. Ông dẫn chứng, tại Đức, xe nào thải khói thấy rõ bằng mắt thường sẽ bị phạt đến 2.000 USD, bất kể xe mới hay cũ.
Trong khi đó, Hiệp hội Các nhà sản xuất ôtô Việt Nam (VAMA) cho biết từ 2018, xe mới bán ra đã đạt mức EURO 4, còn từ 2022 là EURO 5 nên hầu hết xe mới không bị ảnh hưởng bởi quy định này.
Tuy nhiên, đại diện VAMA lo ngại nguồn cung nhiên liệu đạt chuẩn EURO 5 hiện còn rất hạn chế, buộc nhiều chủ xe phải dùng nhiên liệu mức thấp hơn, vừa làm tăng phát thải vừa dễ gây hỏng động cơ.