Đàm phán với Mỹ tích cực để mức thuế 46% không xảy ra

Sáng 20-6, tiếp tục chương trình chất vấn và trả lời chất vấn tại Kỳ họp thứ 9 của Quốc hội (QH), sau khi kết thúc chất vấn đối với Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng và Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) Nguyễn Kim Sơn, Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình có 60 phút để vừa báo cáo làm rõ các vấn đề liên quan và trực tiếp trả lời chất vấn.

Thách thức rất lớn

Báo cáo trước QH, Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình cho biết trong bối cảnh khó khăn, thách thức lớn hơn thời cơ thuận lợi, dự báo kết quả tăng trưởng GDP 6 tháng đầu năm 2025 là rất tích cực, đáng trân trọng, tự hào.

Theo Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình, ước sớm tại thời điểm tháng 5: khả năng GDP quý II có thể đạt khoảng 7,6% so với cùng kỳ, tương ứng GDP 6 tháng đầu năm dự báo đạt khoảng 7,3% (kịch bản đề ra 7,58%). Tuy nhiên, mục tiêu tăng trưởng 8% trở lên trong năm 2025 là thách thức rất lớn. Thời gian tới, Chính phủ tập trung chỉ đạo các cấp, ngành, địa phương quyết tâm cao hơn, nỗ lực lớn hơn, hành động quyết liệt hơn để thúc đẩy tăng trưởng đạt mục tiêu đề ra, đồng thời giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế.

Đại biểu Tạ Văn Hạ (Quảng Nam) phát biểu tại phiên chất vấn. Ảnh: LÂM HIỂN

Tiến hành chất vấn, ĐB Tạ Văn Hạ (Quảng Nam) nêu trước bối cảnh Mỹ định áp mức thuế lên tới 46% với một số mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam, từ đó, đề nghị Phó Thủ tướng Thường trực cho biết Chính phủ có những giải pháp cụ thể nào trước mắt để hỗ trợ doanh nghiệp (DN) vượt qua khó khăn. Đồng thời, chiến lược thương mại dài hạn có thay đổi gì nhằm bảo vệ lợi ích quốc gia, duy trì, thúc đẩy quan hệ thương mại quốc tế theo hướng ổn định, bình đẳng, bền vững.

Trả lời nội dung này, Phó Thủ tướng cho rằng chưa nên đặt câu chuyện 46%, bởi đang trong quá trình đàm phán.

"Nỗ lực của chúng ta sẽ làm mọi việc để câu chuyện 46% không xảy ra. Quyết tâm của Chính phủ là như vậy" - Phó Thủ tướng Thường trực nhấn mạnh.

Theo ông Nguyễn Hòa Bình, thời gian vừa qua đã chứng kiến những nỗ lực từ cấp cao nhất. Lúc đó, ngay lập tức Tổng Bí thư Tô Lâm đã có điện đàm với Tổng thống Mỹ và Thủ tướng cũng đã làm rất nhiều việc để mức áp thuế 46% không xảy ra. Phó Thủ tướng Thường trực cho biết với việc không xảy ra 46%, các khó khăn của DN sẽ được tháo gỡ phần nào.

"Hiện nay, đoàn công tác của Chính phủ cũng đang đàm phán và triển vọng đàm phán là tích cực, hiểu biết nhau hơn, cố gắng đạt được mục tiêu như vậy" - lãnh đạo Chính phủ nói.

Tuy nhiên, trước các biến động khó lường, theo Phó Thủ tướng Thường trực, cần có chiến lược dài hơi. Chính phủ dưới sự lãnh đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ban Chấp hành Trung ương đã chủ động trong việc tái cơ cấu nền kinh tế, phát huy lợi thế của các hiệp định thương mại tự do với nhiều quốc gia. Hiện nay dư địa phát triển lớn và chúng ta không phụ thuộc vào một thị trường.

Thế giới còn rất rộng nên Phó Thủ tướng Thường trực cho biết chúng ta tìm kiếm các thị trường mới và hỗ trợ các DN thúc đẩy xuất khẩu hàng hóa cho các thị trường mới. Với việc đa dạng thị trường, tái cơ cấu nền kinh tế, chúng ta cũng có thể ứng phó các biến động khó lường. Trong trường hợp có các rủi ro, Chính phủ sẵn sàng có các giải pháp về thuế, phí hỗ trợ, góp phần giải quyết khó khăn cho DN.

Phó Thủ tướng Thường trực cũng nhận định tình hình buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ vẫn diễn biến phức tạp. Chính vì vậy thời gian tới, Chính phủ sẽ tiếp tục chỉ đạo thực hiện hiệu quả công tác đấu tranh, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả; quyết liệt ngăn chặn đẩy lùi tội phạm với tinh thần "không khoan nhượng, không có vùng cấm"; xử lý nghiêm cán bộ, công chức, viên chức suy thoái, tham nhũng, tiếp tay, thông đồng với vi phạm.

Giá nhà ở tăng sau sáp nhập

ĐB Nguyễn Thị Thu Dung (Thái Bình) nêu thực trạng khi có thông tin sáp nhập, giá nhà đất ở khu vực được chọn làm nơi sáp nhập tăng cao. Dù Thủ tướng đã chỉ đạo nhưng khó khăn vướng mắc chậm xử lý, vậy giải pháp của Chính phủ là gì để thị trường phát triển lành mạnh?

Theo Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình, giá nhà tăng là theo quan hệ cung - cầu trên thị trường. Khi một địa phương được chọn, trở thành trung tâm hành chính mới thì việc tăng giá nhà tại đây là dễ hiểu.

"Còn với địa phương không được chọn làm trung tâm hành chính mới, giá nhà ở sẽ giảm". Phó Thủ tướng Thường trực cho biết Chính phủ đã chỉ đạo các địa phương được chọn là trung tâm hành chính mới có giải pháp hỗ trợ cán bộ công chức, như lấy trụ sở dôi dư, ký túc xá sinh viên, nhà ở xã hội... bố trí thành nơi ở cho cán bộ sau sáp nhập tỉnh, thành. Còn việc kiểm soát giá nhà lên, xuống, Chính phủ sẽ có giải pháp tổng thể để "không có đầu cơ, trục lợi giá nhà, đất".

Chiều cùng ngày, QH thảo luận ở hội trường về chủ trương đầu tư dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 TP HCM. Các đại biểu đều bày tỏ sự đồng tình với tờ trình của Chính phủ.

ĐB Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) đánh giá dự án xây dựng đường Vành đai 4 TP HCM rất quan trọng, nhằm kết nối liên thông, phát triển kinh tế - xã hội của cả vùng Đông Nam Bộ, Tây Nam Bộ, chứ không riêng TP HCM. Chính vì vậy, ĐB Phạm Văn Hòa đồng tình với việc ban hành Nghị quyết về chủ trương đầu tư đường Vành đai 4.

Tuy nhiên, ĐB Phạm Văn Hòa nêu băn khoăn khi bên cạnh đường Vành đai 4 thì có phát triển đường song hành theo quy chuẩn 4 làn xe. Đường song hành được đầu tư theo phương thức đầu tư công, trong khi đường Vành đai 4 thì đầu tư cả hình thức đầu tư công và PPP. Từ đó có thể nảy sinh vấn đề là thu phí đường Vành đai 4 TP HCM sẽ khó khăn, bởi người dân có quyền lựa chọn và sẽ chọn đi đường song hành (không mất phí) dù đường nhỏ hơn. Và như vậy, sẽ khó khăn cho nhà đầu tư PPP. Do vậy, ĐB Phạm Văn Hòa đề nghị Ban Soạn thảo cân nhắc vấn đề này.

Giải trình, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh cho biết đường Vành đai 4 được phân kỳ 2 giai đoạn. Trong giai đoạn 1, dự án sẽ thi công 4 làn xe để liên kết với các công trình giao thông khác; hoàn thiện 8 làn xe tới hết giai đoạn 2. Do đó, sau khi xây dựng xong 4 làn xe sẽ chưa thu phí ngay.