Là cái tên được nhắc đến nhiều nhất suốt gần một thập kỷ qua, Vân Đồn nay chính thức được định danh là đặc khu hành chính - kinh tế. Đây cũng là khu vực từng được Chính phủ lựa chọn thí điểm mô hình đặc khu kinh tế từ năm 2017.
Vân Đồn cũng được định hướng trở thành trung tâm logistics, công nghệ cao và tài chính tại khu vực phía Bắc.
Có sân bay quốc tế Vân Đồn , cao tốc Vân Đồn - Móng Cái, cảng biển Ao Tiên - những đầu mối huyết mạch phục vụ hàng hóa, du lịch, vận tải quốc tế.
Vân Đồn cũng được định hướng trở thành trung tâm logistics, công nghệ cao và tài chính tại khu vực phía Bắc. Tính đến năm nay, Vân Đồn đã thu hút hơn 60.000 tỷ đồng từ các nhà đầu tư tư nhân, đặc biệt trong lĩnh vực bất động sản nghỉ dưỡng và hạ tầng.
Là khu vực từng được Chính phủ lựa chọn thử nghiệm mô hình “đặc khu kinh tế” nên sở hữu nhiều tiền đề thể chế và chính sách đột phá .
Hệ thống giao thông, vận tải của Vân Đồn đang là lợi thế để đặc khu này cất cánh.
Không chỉ hướng đến phát triển du lịch , thương mại và logistics, Vân Đồn còn được quy hoạch thành trung tâm công nghệ cao, tài chính và dịch vụ sáng tạo của vùng Đông Bắc .
So với Vân Đồn, Cô Tô mang sắc thái khác biệt: là một huyện đảo nhỏ, thuần biển, với tiềm năng lớn về kinh tế hàng hải , khai thác tài nguyên sinh học và du lịch nghỉ dưỡng.
Diện tích biển bao quanh Cô Tô rộng hơn 300 km², môi trường tự nhiên còn nguyên sơ, giàu hệ sinh thái rạn san hô , hải sản quý hiếm. Với việc trở thành đặc khu, Cô Tô được kỳ vọng sẽ thu hút đầu tư vào các lĩnh vực bền vững như: nghiên cứu biển sâu, du lịch sinh thái, năng lượng tái tạo ngoài khơi.
Một góc đặc khu Cô Tô.
Là một trong những huyện đảo xa bờ nhất miền Bắc, nằm trên tuyến hàng hải quốc tế, có thể phát triển logistics, cảng nước sâu , du lịch tàu biển. Cô Tô đóng vai trò quan trọng trong bảo vệ chủ quyền biển đảo.
Cơ cấu hành chính nhỏ (2 xã, 1 thị trấn), dân cư không quá đông, thuận lợi trong thử nghiệm mô hình quản trị thông minh, dịch vụ công chất lượng cao.
Việc sáp nhập, tinh gọn hệ thống hành chính trong tỉnh cũng tạo điều kiện để địa phương quản lý hiệu quả hơn, đồng thời đẩy nhanh quá trình cải cách, đổi mới mô hình quản trị theo hướng đặc thù .
Trong khi Vân Đồn là cực tăng trưởng quy mô lớn, hướng tới hội nhập toàn cầu, thì Cô Tô là “vùng trũng” hấp dẫn cho các mô hình phát triển xanh , tuần hoàn, quy mô vừa và nhỏ.
Cô Tô được kỳ vọng sẽ thu hút đầu tư vào các lĩnh vực phát triển bền vững.
Việc Quảng Ninh mạnh tay thiết lập hai đặc khu cho thấy quyết tâm khai thác tối đa tiềm năng biển đảo, đồng thời đặt ra thách thức về: Quản trị đặc khu theo mô hình linh hoạt, minh bạch; Giữ gìn tài nguyên, sinh thái; Hạn chế tình trạng sốt đất, đầu cơ, phát triển thiếu kiểm soát
Hai đặc khu mới của Quảng Ninh là sự kết tinh giữa tầm nhìn chiến lược và hành động cụ thể. Một bên là trung tâm hội nhập kinh tế biển quy mô lớn (Vân Đồn), một bên là mô hình đảo sinh thái thông minh và bền vững (Cô Tô).
Theo ông Phạm Ngọc Thực - chuyên gia nghiên cứu kinh tế Quảng Ninh: “Phát triển đặc khu không chỉ dựa vào chính sách ưu đãi , mà quan trọng là quy hoạch khoa học, quản trị minh bạch và đồng hành cùng nhà đầu tư chiến lược. Doanh nghiệp sẽ cần tạo điều kiện thuận lợi nhất về cơ chế, thủ tục và hạ tầng, và điều quan trọng là phải bảo vệ môi trường và mang lại lợi ích lâu dài cho người dân địa phương”.
Đại diện văn phòng UBND tỉnh Quảng Ninh cho biết: “Việc chính thức thiết lập đặc khu hành chính - kinh tế Vân Đồn và đặc khu Cô Tô là bước đi chiến lược trong mục tiêu phát triển nhanh và bền vững của Quảng Ninh. Chúng tôi xác định đây không chỉ là một thay đổi về tên gọi hay địa giới hành chính mà quan trọng hơn là thay đổi về tư duy phát triển, cơ chế quản trị và cách thức thu hút đầu tư".