Nên tầm soát ung thư phổi, đặc biệt với người 'dính dáng' đến thuốc lá

Ung thư phổi được phát hiện sớm sẽ giảm được nguy cơ tử vong. (Ảnh:Pixabay/CC0 Public Domain)

Hai phần ba số người sống sót sau năm năm nếu phát hiện sớm

Ung thư phổi là loại ung thư được chẩn đoán nhiều thứ năm ở Úc nhưng lại là nguyên nhân gây ra số ca tử vong lớn nhất. Nhìn chung, chưa đến một trong năm bệnh nhân ung thư phổi sẽ sống sót sau năm năm. Nhưng đối với những người được chẩn đoán ung thư khi khối u còn nhỏ và chưa di căn, hai phần ba số người sống sót sau năm năm.

Chương trình sàng lọc ung thư phổi chỉ nhắm vào những người có nguy cơ mắc ung thư phổi cao hơn, dựa trên tiền sử hút thuốc và độ tuổi của họ. Chương trình ung thư phổi sàng lọc những người từ 50-70 tuổi không có dấu hiệu hoặc triệu chứng của ung thư phổi như khó thở, ho dai dẳng, ho ra máu, đau ngực, rất mệt mỏi hoặc sụt cân.

Để đủ điều kiện, những người hút thuốc hiện tại cũng phải có tiền sử hút thuốc lá nhiều trong một năm. Nếu bạn hút một gói (20 điếu thuốc) một ngày trong một năm hoặc hút hai gói một ngày trong sáu tháng (nửa năm)... là thuộc đối tượng được tầm soát ung thư phổi. Những người đã bỏ thuốc lá trong mười năm qua nhưng đã có tiền sử hút thuốc như vậy trước khi bỏ thuốc cũng đủ điều kiện tầm soát ung thư phổi.

Nếu bạn hút một gói (20 điếu thuốc) một ngày trong một năm hoặc hút hai gói một ngày trong sáu tháng (nửa năm)... là thuộc đối tượng được tầm soát ung thư phổi. Ảnh minh họa: Internet

Lợi ích và rủi ro gì?

Các thử nghiệm quốc tế cho thấy việc sàng lọc những người có nguy cơ cao mắc ung thư phổi có thể làm giảm nguy cơ tử vong sớm do căn bệnh này và lợi ích mang lại lớn hơn tác hại.

Mục đích là cứu sống người bệnh bằng cách tăng cường phát hiện bệnh ở giai đoạn 1 (ung thư nhỏ, 4 cm trở xuống, giới hạn ở phổi), giai đoạn này có nhiều khả năng điều trị thành công hơn.

Rủi ro tiếp xúc với bức xạ được giảm thiểu bằng cách sử dụng sàng lọc CT liều thấp. Rủi ro lớn nhất khác là dương tính giả. Đây là trường hợp hình ảnh cho thấy ung thư, nhưng các xét nghiệm tiếp theo loại trừ nó. Điều này thay đổi tùy theo nghiên cứu đối với người quét lần đầu. Nếu hình ảnh cho thấy ung thư, điều này thường đòi hỏi phải quét lại. Nhưng khoảng 1 trong 100 người có hình ảnh cho thấy ung thư nhưng sau đó được phát hiện không bị ung thư thì phải sinh thiết xâm lấn. Điều này bao gồm việc lấy mẫu để xem nó có chứa tế bào ung thư hay không.

Chính phủ Úc đã dành 264 triệu đô la Úc trong bốn năm để sàng lọc ung thư phổi và 101 triệu đô la mỗi năm sau đó. Buổi tư vấn ban đầu sẽ miễn phí nếu tính phí theo nhóm, nếu không, bạn có thể phải trả phí tư vấn. Các cuộc điều tra và tư vấn tiếp theo sẽ được tính phí như bình thường. Chụp CT liều thấp sẽ không mất phí.

Nếu bạn ở độ tuổi 50–70 và là người hút thuốc nhiều, hãy đến gặp bác sĩ gia đình để tầm soát ung thư phổi. Nhưng lợi ích lớn hơn về việc giảm nguy cơ ung thư phổi là bỏ thuốc lá.

Nếu bạn đã bỏ thuốc lá, bạn đã giảm được nguy cơ ung thư phổi. Tuy nhiên, vì ung thư phổi có thể mất nhiều năm để phát triển hoặc hiển thị trên CT scan, bạn nên gặp bác sĩ gia đình nếu từng là người hút thuốc nhiều nhưng đã bỏ thuốc trong mười năm qua để xem bạn có đủ điều kiện để sàng lọc hay không.

Giải mã ung thư phổi: Vì sao 75% bệnh nhân phát hiện quá muộn?

26/03/2025

Vì lá phổi khỏe – chủ động tầm soát sớm ung thư phổi

12/12/2022