Cư dân dọn về ở khi chưa nghiệm thu hoàn chỉnh
Times Garden Hạ Long, nằm trên phố Lê Thánh Tông, phường Hồng Gai (tỉnh Quảng Ninh), được giới thiệu là dự án hỗn hợp gồm chung cư , văn phòng, trung tâm thương mại và nhà ở kết hợp phố mua sắm, do Công ty CP Đầu tư và Khách sạn My Way Hạ Long (My Way) làm chủ đầu tư. Dự án được chia làm hai tháp: tháp Tây cao 24 tầng dành cho tái định cư và tháp Đông cao 28 tầng dành cho căn hộ thương mại.
Được khởi công từ năm 2015, đến cuối năm 2021, gần 200 hộ dân đã bốc thăm và dọn về ở tại tháp Tây, cụ thể là các tầng từ tầng 6 trở lên. Trong khi đó, tháp Đông vẫn để trống vì chưa hoàn thiện nội thất, nhưng cũng chưa có bất kỳ hạng mục nào đủ điều kiện đưa vào sử dụng. Điều đáng nói là toàn bộ công trình vẫn chưa hoàn tất quy trình nghiệm thu theo đúng quy định pháp luật khi người dân đã vào ở.
Theo quy định tại Điều 123 Luật Xây dựng 2014, công trình xây dựng chỉ được phép đưa vào sử dụng sau khi đã được nghiệm thu hoàn thành. Tuy nhiên, thực tế tại Times Garden Hạ Long lại đi ngược với quy định này. Mãi đến tháng 1/2023, Bộ Xây dựng mới ra Thông báo số 03/GĐ-GĐ1/HT chấp thuận nghiệm thu một phần công trình, cụ thể chỉ từ tầng 7 trở lên thuộc tháp Tây và một số hạng mục kỹ thuật. Các tầng từ 1 đến 6 của tháp Tây vẫn chưa nghiệm thu xong. Điều đáng nói khi tháp Đông vẫn hoàn toàn chưa đủ điều kiện nghiệm thu.
Tình trạng này khiến cư dân rơi vào cảnh "ở chui hợp pháp", sử dụng căn hộ không có hợp đồng mua bán, không giấy tờ pháp lý, không đảm bảo quyền sở hữu chính thức, bất chấp việc họ đã cải tạo, hoàn thiện nội thất, trả tiền điện nước và phí dịch vụ hằng tháng.
Pháp lý "treo" rủi ro hiện hữu
Sống trong công trình chưa nghiệm thu đồng nghĩa với việc cư dân không có căn cứ pháp lý để ký hợp đồng mua bán nhà, không thể được cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất. Họ cũng không thể thế chấp, vay vốn, sang tên chuyển nhượng, đăng ký thường trú hay làm thủ tục học hành, y tế cho con cái.
Trong Đơn kiến nghị gửi UBND tỉnh Quảng Ninh ngày 20/5/2025, đại diện cư dân bày tỏ bức xúc: “Chúng tôi có nhà mà như không có. Bị kẹt giữa một đống giấy tờ chưa biết bao giờ xong.” Nhiều hộ dân cho biết họ đã đầu tư hàng trăm triệu đồng để hoàn thiện căn hộ, nhưng chủ đầu tư vẫn né tránh ký hợp đồng, chưa nộp quyết toán giá bán theo quy định của tỉnh và không cam kết thời gian bàn giao chính thức.
Tại buổi làm việc với ông Đinh Xuân Ngọc, đại diện Ban quản lý tòa nhà do chủ đầu tư là Công ty CP Đầu tư và Khách sạn My Way Hạ Long cho biết, để xảy ra tình trạng này cũng là điều không mong muốn và phía Chủ đầu tư cũng đã nhiều lần gửi đơn kiến nghị đến với phía chính quyền tỉnh Quảng Ninh.
Chủ đầu tư đổ thừa cho việc chậm trễ làm sổ đỏ , nhưng công trình tòa tháp nơi hơn 200 hộ dân sinh sống đang có dấu hiệu xuống cấp, nứt và thấm dột.
Cũng tại buổi làm việc, ông Ngọc cũng đã cung cấp cho phóng viên Tiền Phong một số văn bản liên quan. Nhưng nội dung trong các văn bản gửi tỉnh Quảng Ninh, chủ đầu tư lại đổ lỗi rằng chưa được các sở ngành hướng dẫn cụ thể về phương án ghi thu, ghi chi và nghĩa vụ tài chính để ký hợp đồng và làm sổ đỏ cho dân. Văn bản số 83/CV-MWHL ngày 24/7/2024 của công ty này còn cho biết họ đã nhiều lần xin ý kiến hướng dẫn nhưng không nhận được trả lời đầy đủ, khiến công tác bàn giao, ký kết hợp đồng bị đình trệ.
Ngược lại, phía UBND tỉnh Quảng Ninh đã nhiều lần ra văn bản chỉ đạo chủ đầu tư sớm hoàn thiện thủ tục. Văn bản số 1656/UBND-GTCN&XD ngày 26/6/2023 yêu cầu hoàn thành ký hợp đồng và nghĩa vụ tài chính trong tháng 7/2023. Đến ngày 21/5/2024, văn bản số 2849/VP.UBND tiếp tục nhắc lại yêu cầu trên và giao các sở ngành phối hợp hướng dẫn. Thế nhưng đến giữa năm 2025, mọi việc vẫn giậm chân tại chỗ.
| Video chung cư Times Garden Hạ Long bị xuống cấp, thấm dột, xuất hiện nhiều vết nứt. |
Ai chịu trách nhiệm?
Điều đáng nói là trong suốt 3 năm, dù sai phạm về nghiệm thu đã rõ, vẫn không hề có biện pháp chế tài, cưỡng chế hay xử phạt nghiêm khắc nào với chủ đầu tư. Công trình vẫn vận hành bình thường, cư dân vẫn ở, phí dịch vụ vẫn thu, trong khi quyền lợi tối thiểu về pháp lý và an toàn của người dân không được đảm bảo.
Các chuyên gia luật xây dựng khẳng định việc đưa công trình chưa nghiệm thu vào sử dụng là vi phạm pháp luật nghiêm trọng. Theo Nghị định 16/2022/NĐ-CP, hành vi này có thể bị phạt hàng trăm triệu đồng và bị đình chỉ thi công, khai thác. Thế nhưng tại Times Garden Hạ Long , câu hỏi “Ai đã cho phép cư dân vào ở?” và “Ai chịu trách nhiệm về việc giám sát nghiệm thu?” vẫn chưa có lời giải đáp.
Hàng trăm hộ dân Times Garden vẫn đang sống giữa trung tâm thành phố Hạ Long nhưng như không có nhà. Không sổ đỏ, không hợp đồng, không quyền sở hữu, họ lạc lõng giữa vòng xoáy thủ tục, chỉ đạo và đùn đẩy trách nhiệm từ cả chủ đầu tư lẫn chính quyền.
Vị trí Chung cư Times Garden Hạ Long tại phường Bạch Đằng, tỉnh Quảng Ninh. Ảnh: Google Maps.