Ngân hàng Trung ương Thụy Sĩ (SNB) vừa công bố kết quả tài chính quý III/2025 ghi nhận tổng lợi nhuận kế toán lên tới 27,93 tỷ franc Thụy Sĩ (khoảng 35 tỷ USD).
Nguyên nhân chính tạo nên lợi nhuận khổng lồ này nằm ở sự gia tăng đột biến của giá vàng. Riêng khoản tăng giá trị từ khối vàng dự trữ đã đóng góp 14,33 tỷ franc Thụy Sĩ (khoảng 18 tỷ USD) vào báo cáo tài chính quý. Đây là mức lợi nhuận từ vàng kỷ lục kể từ khi SNB bắt đầu sử dụng giá thị trường để tính toán sổ sách vào năm 2000.
Giá vàng thế giới tăng mạnh trong thời gian qua.
Cơn "sốt vàng"
Dù khối lượng dự trữ vàng của SNB vẫn được duy trì ổn định ở mức 1.040 tấn trong nhiều năm, giá trị sổ sách đã được "kích hoạt" mạnh mẽ bởi đợt tăng giá phi mã của kim loại quý này. Từ đầu năm 2025, giá vàng đã tăng tới 57%, có thời điểm chạm đỉnh khoảng 4.381 USD/ounce .
Các chuyên gia kinh tế cho rằng, sự biến động này là hệ quả trực tiếp của nhu cầu "trú ẩn an toàn" tăng cao. Trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị leo thang, bất ổn kinh tế toàn cầu và xu hướng nới lỏng chính sách tiền tệ tại các nền kinh tế lớn, nhà đầu tư và các ngân hàng trung ương đã đổ xô tìm về tài sản an toàn như vàng.
Nhà kinh tế học Florian Germanier tại UBS nhận định, khoản lợi nhuận khổng lồ này là "tác dụng phụ tích cực" của chính sách dự trữ. SNB nắm giữ vàng không nhằm mục đích kiếm lời ngắn hạn, mà để đa dạng hóa dự trữ và bảo vệ chính sách tiền tệ quốc gia. Tuy nhiên, khi giá tăng mạnh, hiệu ứng tích lũy từ việc duy trì khối lượng vàng lớn đã tạo ra lợi thế tài chính đặc biệt quan trọng.
Ngân hàng trung ương tích luỹ kỷ lục, gom vàng quý
Quý III/2025 được ghi nhận là giai đoạn có nhu cầu vàng toàn cầu đạt mức kỷ lục 1.313 tấn (tương đương 146 tỷ USD), với động lực chính đến từ hoạt động mua vàng mạnh mẽ của các ngân hàng trung ương.
Thụy Sĩ không phải là quốc gia duy nhất hưởng lợi. Ngân hàng Trung ương Italy, với khoảng 2.452 tấn vàng - dự trữ lớn thứ 3 thế giới, cũng đang ghi nhận lợi thế tài chính đáng kể. Giá trị vàng dự trữ của Italy ước tính đạt gần 300 tỷ USD theo giá hiện thời, tương đương một phần đáng kể so với GDP quốc gia.
Trong quý này, các ngân hàng trung ương toàn cầu đã mua ròng 220 tấn vàng, tăng trưởng 28% so với quý trước.
Theo báo cáo của Hội đồng Vàng Thế giới (WGC), Ngân hàng Quốc gia Kazakhstan (NBK) là đơn vị mua vàng nhiều nhất trong Quý III năm 2025. Tính đến cuối tháng 8/2025, tổng dự trữ vàng của Kazakhstan đã đạt 316 tấn, tăng 32 tấn so với cuối năm 2024. Trong tháng 8 (tháng quan trọng của Quý III), NBK đã mua thêm 8 tấn vàng, đánh dấu tháng thứ sáu liên tiếp tăng nắm giữ.
Các nước như Thổ Nhĩ Kỳ, Ấn Độ và đặc biệt là Trung Quốc tiếp tục tích lũy vàng một cách nhất quán như một phần của chiến lược dài hạn.
Ngân hàng Quốc gia Ba Lan (NBP) đã tuyên bố mục tiêu chiến lược mới là tăng tỷ lệ vàng trong tổng dự trữ lên 30%, cho thấy cam kết mạnh mẽ đối với việc nắm giữ vàng như tài sản "trú ẩn an toàn" tuyệt đối. Brazil đã nối lại việc mua vàng lần đầu tiên sau hơn bốn năm.
Khoản lợi nhuận kỷ lục 14,33 tỷ franc Thụy Sĩ từ vàng của SNB chỉ là một ví dụ rõ ràng cho thấy tác động trực tiếp của việc tăng giá đối với bảng cân đối kế toán của những quốc gia có trữ lượng lớn.
