Bệnh nhân đầu tiên là anh N.T.B (30 tuổi, trú tại Hà Nội), vốn có sức khỏe bình thường. Hai ngày sau khi xuất hiện sốt cao kèm ban phỏng nước, anh nhập viện tuyến cơ sở. Đến ngày thứ ba, các tổn thương da lan rộng nhanh chóng, bệnh nhân được chuyển lên bệnh viện tỉnh và tiếp tục chuyển cấp cứu tới Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương vào ngày thứ tư.
Khi nhập viện, bệnh nhân đã trong tình trạng sốc nhiễm khuẩn nặng, suy đa tạng và rối loạn đông máu nghiêm trọng. Anh phải sử dụng thuốc vận mạch liều cao và được lọc máu cấp cứu. Tuy nhiên, chỉ sau 12 giờ điều trị tích cực, tình trạng sốc trở nên kháng trị, bệnh nhân không đáp ứng điều trị, tiên lượng xấu. Gia đình buộc phải xin đưa về.
Trước đó bệnh nhân hoàn toàn khỏe mạnh, không có bệnh nền, nhập viện kịp thời nhưng vẫn nhanh chóng rơi vào tình trạng nguy kịch, tiên lượng xấu.
Kết quả xét nghiệm cho thấy bệnh nhân bị bội nhiễm tụ cầu vàng - loại vi khuẩn sinh độc tố cực mạnh trên nền thủy đậu. Chỉ số Procalcitonin (PCT) dấu hiệu cảnh báo nhiễm trùng huyết vượt ngưỡng máy đo (>100 ng/mL), phản ánh mức độ nhiễm trùng đã vượt ngoài tầm kiểm soát.
ThS.BS Đặng Hoàng Điệp - Khoa Cấp cứu (Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương) nhận định: "Thủy đậu là bệnh do virus gây ra, song các bóng nước làm phá vỡ hàng rào bảo vệ da, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập. Tụ cầu vàng đặc biệt nguy hiểm vì có thể sinh độc tố gây sốc nhiễm khuẩn cấp tính, rối loạn đông máu, suy đa cơ quan và tử vong nhanh chóng".
BS nhấn mạnh: "Đây là minh chứng rõ ràng cho thấy bội nhiễm sau thủy đậu có thể đe dọa tính mạng ngay cả với người trẻ khỏe mạnh, không bệnh nền và được điều trị kịp thời".
Bệnh nhân thứ hai là anh M.S.H (34 tuổi, Thanh Hóa), nhập viện trong tình trạng ban thủy đậu lan toàn thân, tập trung dày đặc ở vùng đầu, mặt, cổ. Tại tuyến dưới, anh được chẩn đoán thủy đậu bội nhiễm, có dấu hiệu suy gan, suy thận và được chuyển đến Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương.
Khi vào Khoa Hồi sức tích cực, bệnh nhân đã giảm ý thức, thở oxy qua mask với điểm Glasgow chỉ còn 13. Chỉ sau 3 giờ điều trị, bệnh nhân rơi vào suy hô hấp cấp, buộc phải đặt nội khí quản, thở máy. Trong đêm, diễn tiến nặng lên thành sốc nhiễm khuẩn, phải lọc máu cấp cứu và hồi sức tích cực.
Các bác sĩ khuyến cáo người dân không nên chủ quan với thủy đậu.
ThS.BS Trần Văn Quý - Trung tâm Hồi sức tích cực (Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương) cho biết: "Xét nghiệm cho thấy bệnh nhân nhiễm trùng huyết nặng, với bạch cầu tăng cao tới 17.000/mm³ (bình thường 4.000–10.000), PCT tăng vọt lên 260 ng/mL – mức cảnh báo tối nguy hiểm. Gan bị tổn thương nghiêm trọng, men gan tăng cao, kèm suy thận cấp với lượng nước tiểu giảm mạnh, buộc phải lọc máu ngay từ đầu".
Dù được điều trị tích cực, bệnh nhân vẫn rơi vào sốc tiến triển nặng, phải dùng kết hợp hai loại thuốc vận mạch liều cao và đặt ECMO (hệ thống tuần hoàn ngoài cơ thể) để hỗ trợ tim phổi.
Sau can thiệp, một số chỉ số sinh tồn có cải thiện nhẹ, nhưng chức năng hô hấp vẫn rất kém. Hiện bệnh nhân vẫn đang được duy trì lọc máu liên tục, ECMO, thở máy và sử dụng kháng sinh phổ rộng để kiểm soát bội nhiễm, tiên lượng rất dè dặt.
BS. Quý cảnh báo: "Thủy đậu vốn được coi là bệnh lành tính, nhưng nếu biến chứng như viêm phổi, viêm não, nhiễm trùng da hay bội nhiễm vi khuẩn độc lực cao như tụ cầu vàng… có thể khiến bệnh nhân nguy kịch nhanh chóng, thậm chí tử vong, ngay cả khi trước đó hoàn toàn khỏe mạnh".
Các bác sĩ khuyến cáo người dân không nên chủ quan với thủy đậu. Nếu sốt cao kéo dài, ban mọc nhanh và dày, kèm dấu hiệu nhiễm trùng da, khó thở, nôn nhiều, lơ mơ hay rối loạn ý thức… cần đưa người bệnh đến cơ sở y tế càng sớm càng tốt để được xử trí kịp thời.
Đặc biệt, các nhóm nguy cơ cao như trẻ nhỏ, người trên 60 tuổi, phụ nữ mang thai, người có bệnh nền như tiểu đường, xơ gan, suy giảm miễn dịch… cần hết sức lưu ý. Tiêm vắc-xin thủy đậu là biện pháp phòng bệnh hiệu quả nhất, giúp giảm nguy cơ mắc bệnh và các biến chứng nguy hiểm có thể dẫn tới tử vong.
