Trong khuôn khổ "Tuần Di sản văn hóa Quảng Ngãi năm 2025" với chủ đề “Kết nối di sản – Viết tiếp tương lai”, diễn ra từ ngày 25 đến 30/12, Bảo tàng Tổng hợp tỉnh Quảng Ngãi trở thành điểm hẹn đặc biệt của người dân và du khách.
Nơi đây đang trưng bày nhiều di sản tàu cổ được trục vớt từ khắp vùng biển Việt Nam – những dấu tích quý giá của lịch sử giao thương hàng hải suốt hàng ngàn năm.
Không gian trưng bày được bố trí tinh tế tại Bảo tàng Tổng hợp tỉnh Quảng Ngãi (ngã ba Lê Trung Đình – Phạm Văn Đồng, phường Cẩm Thành) dẫn dắt người xem đi qua từng lớp trầm tích lịch sử.
Từ những cổ vật gốm, đồ dùng sinh hoạt đến các hiện vật mang dấu ấn trao đổi thương mại, tất cả được sắp xếp khoa học, kết hợp thuyết minh, hình ảnh tư liệu, giúp du khách hình dung rõ nét hành trình của các con tàu cổ.
Song song với trưng bày di sản tàu cổ, Tuần Di sản văn hóa Quảng Ngãi năm 2025 còn mang đến không gian trải nghiệm văn hóa đa dạng. Du khách được khám phá những nét đặc trưng của văn hóa biển và miền núi qua các hiện vật, lễ hội; tái hiện không gian thiên nhiên từ đại ngàn đến biển cả. Các hoạt động trình diễn, giới thiệu nghề thủ công truyền thống như: gốm Mỹ Thiện, gốm Sa Huỳnh, nghề làm muối Sa Huỳnh; các loại hình diễn xướng dân ca tiêu biểu… tạo nên bức tranh sinh động về bản sắc văn hóa Quảng Ngãi.
Điểm nhấn đặc biệt nhất của Tuần Di sản lần này chính là bộ sưu tập cổ vật trục vớt từ các tàu cổ dọc chiều dài Tổ quốc. Đây là dịp hiếm hoi để công chúng có thể tiếp cận một cách tương đối đầy đủ những hiện vật đã được phát hiện, khai quật trong nhiều năm qua.
Mỗi cổ vật không chỉ mang giá trị khảo cổ, mà còn là “chứng nhân” cho một thời kỳ giao thương hàng hải sôi động trên vùng biển Việt Nam. Những hiện vật trưng bày tại Quảng Ngãi vì thế không chỉ phản ánh lịch sử quốc gia, mà còn đặt Việt Nam trong dòng chảy chung của thương mại biển khu vực và thế giới.
Ghi nhận tại không gian trưng bày, chị Nguyễn Nguyệt Nhi (người dân Quảng Ngãi) cho biết, trước đây chị chỉ biết đến tàu cổ qua sách báo, nay được trực tiếp chiêm ngưỡng khiến chị hiểu rõ hơn giá trị của di sản.
“Cách trưng bày dễ xem, dễ hiểu, giúp người dân như tôi tiếp cận lịch sử một cách gần gũi hơn. Đây là hoạt động rất ý nghĩa, nhất là với thế hệ trẻ”, chị Nhi nói.
Cũng tham quan tại đây, chị Hoàng Lan (du khách đến từ Tp.HCM) cho biết, chị thực sự ấn tượng khi lần đầu được tận mắt xem số lượng lớn cổ vật tàu cổ của Việt Nam.
“Nhìn từng hiện vật mới thấy được sự phong phú của lịch sử giao thương trên biển. Cảm giác như mỗi món đồ đều mang theo câu chuyện dài từ hàng trăm, hàng ngàn năm trước”, chị Lan chia sẻ.
Đến Quảng Ngãi trong những ngày diễn ra Tuần Di sản văn hóa, du khách không chỉ đơn thuần tham quan một cuộc trưng bày, mà còn có cơ hội “ngược dòng thời gian”, tìm hiểu hành trình giao thương hàng hải của dân tộc qua những di sản còn lại dưới đáy biển. Qua đó, giá trị của di sản tàu cổ được tiếp nối trong đời sống đương đại, góp phần lan tỏa ý thức bảo tồn, kết nối quá khứ với hiện tại và hướng đến tương lai bền vững.
Lãnh đạo Sở Văn hoá Thể thao và Du lịch cho hay, trong bối cảnh năm 2025, công tác bảo tồn và phát huy di sản văn hóa đứng trước nhiều thách thức từ mặt trái của kinh tế thị trường, quá trình toàn cầu hóa và sự lấn át của văn hóa hiện đại, khiến không gian sinh tồn, diễn xướng của di sản ngày càng thu hẹp, công chúng dần thưa vắng. Đó là lý do cần phải tổ chức các tuần lễ di sản văn hoá, trưng bày hiện vật cổ, truyền tải đến các thế hệ sau này.
Trước thực tế đó, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Quảng Ngãi khẳng định trách nhiệm và cam kết cùng lãnh đạo tỉnh, các địa phương và nhân dân triển khai đồng bộ những giải pháp thiết thực nhằm bảo tồn, phát huy hiệu quả giá trị di sản, từng bước định vị thương hiệu các sản phẩm văn hóa đặc trưng của tỉnh, gắn phát triển văn hóa với mô hình du lịch xanh, bền vững.
