Bước vào thế giới viễn tưởng nơi AI thống trị “sự học”
Lấy bối cảnh vào năm 2525, Lớp học Cuối cùng mở ra một thế giới tưởng như hoàn hảo, nơi công nghệ mang tên Neural Tapestry cho phép con người tải trực tiếp kiến thức vào não bộ. Trẻ em không cần đến trường; sách vở, giáo viên và cả sự tò mò dần biến mất. Xã hội đạt đến “hiệu suất tuyệt đối”, nhưng cũng đánh mất những điều khiến con người trở nên đặc biệt.
Tác giả Hoàng Anh Đức chia sẻ về cuốn sách
Rồi một ngày, hệ thống Neural Tapestry sụp đổ. Mạng lưới tri thức toàn cầu ngừng hoạt động, để lại thế giới trong sự tê liệt và hoang mang. Giữa cơn hỗn loạn ấy, 12 học sinh bị mắc kẹt trong Bảo tàng Lịch sử Giáo dục, nơi lưu giữ những hiện vật, ký ức của lớp học cuối cùng còn tồn tại trên Trái Đất từ 500 năm trước. Không còn dữ liệu, không còn hướng dẫn, họ buộc phải học lại từ đầu: học cách suy nghĩ, học cách đặt câu hỏi và tìm kiếm tri thức.
Dưới sự dẫn dắt của Tiến sĩ Albus, người từng là kỹ sư tham gia phát triển Neural Tapestry trước khi nhận ra những giới hạn của nó, nhóm học sinh bắt đầu hành trình tái khám phá sức mạnh trí tuệ tự thân. Mỗi nhân vật là một mảnh ghép của thế hệ bị đánh cắp sự tò mò: Ashley – cô học trò xuất sắc nhưng đánh mất cảm xúc thật; Chloe – biểu tượng của “hiệu suất hoàn hảo”; Leo – cậu bé toán học phải đối diện với nỗi sợ tư duy bằng chính bộ não mình; Monica – người duy nhất cảm thấy được tự do khi hệ thống ngắt kết nối.
Khán giả dành nhiều sự quan tâm cho Lớp học Cuối cùng
Khi Cục trưởng Luke - người quản trị của Neural Tapestry - xuất hiện và tiết lộ rằng toàn bộ “sự cố” chỉ là một thí nghiệm nhân tạo nhằm đo lường khả năng thích nghi của con người khi bị tước đi công nghệ, câu chuyện chuyển hướng. Những đứa trẻ nhận ra mình không chỉ là nạn nhân, mà là đối tượng thí nghiệm. Và trong khoảnh khắc bị xóa trắng khỏi thế giới dữ liệu, chúng bắt đầu tìm lại chính mình - một cách học khác.
Phương pháp tiếp cận AI trong giáo dục như thế nào cho phù hợp?
Câu chuyện chỉ ra sự khác biệt giữa hai phương pháp tiếp cận công nghệ trong giáo dục: Tích hợp Cực đoan - chỉ tập trung tối ưu hóa hiệu suất, loại bỏ cảm xúc và sai sót để tối đa hóa hiệu quả và Tích hợp Hài hòa tập trung vào bản chất của quá trình học tập, giúp con người phát huy tiềm năng bằng công nghệ nhưng vẫn giữ được tư duy độc lập. Giữa hai cực – hiệu quả và tự do, tối ưu hóa và những vụng về chân thật của con người, Lớp học Cuối cùng gợi ra câu hỏi nền tảng mà giáo dục trong kỷ nguyên AI dẫn lái sẽ phải đối mặt: học để trở nên hiệu quả hơn, hay học để trở nên nhân văn hơn? Khi công nghệ hứa hẹn xóa bỏ những sai lầm, liệu chúng ta có dám giữ lại khả năng sai – thứ từng làm nên sáng tạo, lòng nhân ái và trí tưởng tượng của từng người?
Khán giả dành nhiều sự quan tâm cho Lớp học Cuối cùng
Tác phẩm là lời cảnh báo nghiêm túc rằng xu hướng kết hợp máy móc cực đoan có thể dẫn tới sự méo mó bản chất của giáo dục. Đồng thời, truyền tải vẻ đẹp của việc học là tính mở, giải phóng sự tò mò, nơi quá trình học tập là sự thử nghiệm và mắc lỗi, không đơn giản là “tải xuống” kiến thức.
“Đây không phải câu chuyện bài trừ các tiến bộ công nghệ, mà là một lập luận mạnh mẽ cho sự tích hợp công nghệ một cách thấu đáo.” – GS. Tony Wagner, Nguyên Giám đốc sáng lập Chương trình Lãnh đạo Sự thay đổi, Trường Cao học Giáo dục Harvard nhận xét.
Giáo sư Ngô Bảo Châu chia sẻ về cuốn sách: “Tác giả Hoàng Anh Đức đem đến cho bạn đọc một câu chuyện khoa học giả tưởng thú vị đặt trong bối cảnh khi trí tuệ nhân tạo đã làm thay đổi sâu sắc giáo dục ở nhà trường. Học sinh không cần phải đến lớp, đọc sách nữa mà kiến thức được tải thẳng vào não thông qua hệ thống công nghệ viễn tưởng Neural Tapestry. Trong thế giới đó, con người không bị thay thế bằng người máy mà phần nào đã trở thành những người máy. Đặt độc giả vào bối cảnh dystopian (thế giới phản địa đàng) này, tác giả Hoàng Anh Đức dường như muốn độc giả suy nghĩ sâu sắc hơn về bản chất của việc học và của nhân tính. Dù những câu hỏi được đặt ra một cách vô cùng nghiêm túc và cấp bách, tác giả giữ câu chuyện trong giọng văn trong trẻo, phảng phất chất Doreamon, phù hợp với mọi lứa tuổi.”
Khán giả đặt câu hỏi
TS Dan Rothstein, Đồng Sáng lập, Nguyên Giám đốc Viện Câu hỏi Đúng cũng nhận xét: “Trong cuộc tranh đấu giữa sự sáng tạo và sự tuân thủ, giữa sự tò mò và việc học thuộc lòng máy móc, giữa tư duy độc lập và những lối suy nghĩ bị kiểm soát, làm thế nào chúng ta có thể bảo tồn không gian và cơ hội để những người trẻ tuổi có thể học cách học? Trong cốt truyện hấp dẫn của Lớp học Cuối cùng, có hạt giống của một ý tưởng cho con đường phía trước. Những học sinh trong những trang sách này học được sự khác biệt giữa việc có thông tin được đổ vào những chiếc bình trống rỗng với việc học cách tìm kiếm, khám phá và tiếp thu kiến thức và trí tuệ bằng chính tâm trí của họ. TS Albus D. Hoàng mang đến cho độc giả cơ hội nhìn trước vào tương lai và thấy được tầm quan trọng vĩnh cửu của việc con người học cách học, học cách tự tư duy, và học cách sử dụng những công cụ mạnh mẽ - bao gồm học cách đặt ra những câu hỏi của chính mình - để xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn.”
Khán giả tham gia hoạt động tương tác Lớp học Đầu Tiên
Lớp học Cuối cùng gợi nhắc rằng tiến bộ chỉ có ý nghĩa khi nó giúp con người mở rộng biên giới của nhân tính, chứ không thu hẹp nó vào những thuật toán tối ưu. Bởi cuối cùng, có những điều không thể tải xuống: niềm vui khi tự mình hiểu ra một điều mới, cảm giác chạm vào trang sách thật, và ánh nhìn ấm áp giữa người dạy và người học.
Với giọng văn trong trẻo, phù hợp với mọi lứa tuổi, cuốn sách là tài liệu không thể bỏ qua cho mọi nhà giáo dục, phụ huynh và những bạn trẻ đang đi tìm mình trên con đường học tập trọn đời.
Về tác giả
TS. Hoàng Anh Đức là một học giả nghiên cứu tại Đại học RMIT Việt Nam, đồng thời là thành viên của Viện Hàn lâm Khoa học Trẻ Toàn cầu. Lĩnh vực nghiên cứu và hoạt động của anh tập trung vào phát triển chương trình, chính sách giáo dục, cải tổ giáo dục, và phát triển năng lực giáo viên. Anh đồng thời là thành viên Mạng lưới toàn cầu của UNESCO về khoa học của việc học, thành viên nhóm dự án của UNESCO về phát triển Giáo dục Công nghệ và Kỹ thuật cho trẻ em và thanh thiếu niên; Giám khảo quốc tế cuộc thi Regeneron ISEF 2024, 2025; và là thành viên Ban biên tập của nhiều tạp chí quốc tế về giáo dục.
Lớp học Cuối Cùng là tiểu thuyết đầu tay của anh – một tác phẩm kết hợp giữa khoa học, triết học và cảm xúc con người, viết cho thời đại mà việc học đang trở nên quá nhanh, quá chính xác và quá ít cảm xúc.
Thông tin xuất bản
- Tên sách: Lớp học Cuối Cùng
- Tác giả: Hoàng Anh Đức (Albus D. Hoàng)
- Nhà xuất bản: Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh
- Công ty phát hành: AnPublishing & Education (Anbooks)
- Thể loại: Tiểu thuyết giả tưởng – Giáo dục
- Phát hành: Từ ngày 15 tháng 11 năm 2025 trên các kênh phát hành toàn quốc
- Ngôn ngữ: Tiếng Việt
- Giá bìa: 168.000 đồng
- Đặt trước sách tại: https://anbooks.vn/products/lop-hoc-cuoi-cung-khi-may-moc-ngung-day-va-con-nguoi-bat-dau-hoc
PV
