Đặc khu Kiên Hải được thành lập trên cơ sở toàn bộ diện tích tự nhiên và quy mô dân số của huyện đảo Kiên Hải, tỉnh Kiên Giang (cũ). Kiên Hải có 23 hòn đảo nằm trong khu vực biển Tây Nam, diện tích tự nhiên 27,85 km2, dân số 20.550 người.
Một góc Hòn Tre ở đặc khu Kiên Hải
Trung tâm hành chính đặc khu Kiên Hải đặt tại Hòn Tre, cách trung tâm tỉnh An Giang là phường Rạch Giá về hướng Tây khoảng 28 km đường biển. Đảo xa nhất là Quần đảo Nam Du, cách trung tâm Rạch Giá 90 km. Kế đó là đảo Hòn Sơn hay còn gọi là Hòn Sơn Rái, cách Hòn Tre khoảng 30 km về phía Tây, cách Rạch Giá khoảng 60 km.
Các đảo ở đặc khu Kiên Hải ngày càng thu hút khách du lịch
Hiện nay, các đảo Hòn Tre, Hòn Sơn, An Sơn và Nam Du đã được nhà nước đầu tư làm đường bê tông quanh đảo, ngang đảo cùng hệ thống giao thông rất thuận tiện cho việc đi lại của nhân dân nơi đây. Mỗi ngày có 8 lượt tàu cao tốc ra vào, kết nối đặc khu Kiên Hải với đất liền như Rạch Giá, Hà Tiên với thời gian từ 45 phút đến 2 tiếng đồng hồ.
Điện lưới quốc gia cũng được kéo từ đất liền ra đảo Hòn Tre và Hòn Sơn, riêng Quần đảo Nam Du vẫn sử dụng điện bằng máy phát 24/24 giờ, cơ bản đáp ứng nhu cầu sử dụng điện của người dân.
Tiềm năng kinh tế của đặc khu Kiên Hải là hải phận rộng lớn, rất thuận lợi để phát triển các ngành kinh tế biển, nhất là khai thác, nuôi trồng, chế biến hải sản…
Hòn Tre mừng ngày công bố đặc khu Kiên Hải.
Các đảo của đặc khu này sở hữu nhiều bãi biển nước xanh cát trắng đẹp hoang sơ như: Bãi Bàng, Bãi Bấc, Bãi Thiên Tuế, Bãi Giếng ở Hòn Sơn; Bãi Cây Mến, Bãi Đất Đỏ, Bãi Ngự ở An Sơn; Bãi Hòn Mấu, Hòn Dầu ở Nam Du. Cùng với đó là nhiều loài hải sản phong phú, môi trường trong lành, con người thân thiện... Tất cả hội tụ tiềm năng lớn để Kiên Hải phát triển du lịch biển theo hướng du lịch sinh thái.
Vẻ đẹp của Quần đảo Nam Du thuộc đặc khu Kiên Hải
Vẻ đẹp của Hòn Sơn thuộc đặc khu Kiên Hải. Ảnh: Thanh Đoàn
Đặc khu Thổ Châu được thành lập trên cơ sở toàn bộ diện tích tự nhiên và quy mô dân số của xã Thổ Châu, TP Phú Quốc (cũ). Tổng diện tích của đặc khu Thổ Châu là 13,98 km2, dân số 1.896 người.
Một góc đặc khu Thổ Châu
Thổ Châu có vị trí đặc biệt quan trọng về quốc phòng, an ninh, nằm ở vị trí tiền tiêu thuộc vùng biển phía Tây Nam của Tổ quốc. Tiếp giáp với đường hàng hải quốc tế khoảng 12 hải lý, có vùng biển lịch sử tiếp giáp với vương quốc Campuchia nằm trong vịnh Thái Lan.
Ðược mệnh danh là "viên ngọc thô" của biển đảo Tây Nam, Thổ Châu còn giữ nguyên được nét hoang sơ vốn có và được đánh giá có nhiều tiềm năng phát triển kinh tế, đặc biệt là du lịch.
Thổ Châu là đảo tiền tiêu cách xa đất liền
Khai thác và nuôi biển là nghề chính của người dân trên đảo, với 46 hộ nuôi hơn 50 bè cá; gần 70 tàu công suất từ 8-24 CV; sản lượng khai thác, nuôi hải sản các loại hàng năm đạt từ 150 đến 200 tấn. Hoạt động thu mua, chế biến cá, mực quy mô gần 1.000 tấn/năm, giải quyết việc làm cho hàng trăm lao động.
Thổ Châu cách Phú Quốc 101 km và cách Rạch Giá 220 km nhưng hiện tại mỗi tuần chỉ có một chuyến tàu duy nhất từ Phú Quốc đi Thổ Châu vào thứ Bảy. Trong khi từ Rạch Giá đi Thổ Châu chỉ có 1 chuyến duy nhất vào ngày 5 hàng tháng.
Ban Chấp hành, Ban Thường vụ đặc khu Thổ Châu
Người dân Thổ Châu có nhu cầu vào đất liền là phải đón được chuyến tàu duy nhất trong tuần vào đảo Phú Quốc, rồi từ đây đi các địa phương khác trong nước. Đồng thời phải canh đúng chuyến tàu của tuần tiếp theo để quay lại đảo. Có thể thấy, người dân Thổ Châu muốn vào đất liền thì mất ít nhất 1 tuần mới có thể quay về.
Ngược lại, người trong đất liền ra Thổ Châu thì phải "quá cảnh" Phú Quốc. Sau đó đón chuyến tàu duy nhất vào khoảng 11 giờ ngày thứ Bảy hàng tuần để đi đảo Thổ Châu.
Đúng 7 giờ sáng hôm sau phải ra tàu về lại Phú Quốc, nếu trễ phải ở lại trên đảo đến tuần sau chờ chuyến tàu khác.
Đặc khu Phú Quốc, khác biệt với 2 đặc khu còn lại, trước khi sắp xếp thành đặc khu, Phú Quốc vốn là một đô thị loại 1, được thành lập trên cơ sở toàn bộ diện tích và dân số của TP Phú Quốc, tổng diện tích hơn 589 km2, quy mô dân số khoảng 157.000 người.
Một góc đặc khu Phú Quốc
Được xác lập là đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt, đặc khu Phú Quốc giữ vai trò chiến lược trên nhiều lĩnh vực: là trung tâm kinh tế biển, đầu tàu phát triển du lịch, điểm thu hút mạnh vốn đầu tư nước ngoài, đồng thời là cửa ngõ giao thương quốc tế quan trọng của vùng ĐBSCL.
Chân dung các thường trực Đảng ủy đặc khu Phú Quốc
Ông Lê Quốc Anh trao quyết định bổ nhiệm cho cán bộ thuộc UBND đặc khu Phú Quốc
Đặc biệt, với hệ thống hạ tầng đồng bộ gồm sân bay quốc tế, cảng biển và mạng lưới giao thông kết nối liên vùng, Phú Quốc là điểm kết nối then chốt giữa Việt Nam với ASEAN và các trung tâm kinh tế lớn trên thế giới.
Đặc khu Phú Quốc thu hút nhiều doanh nghiệp đầu tư nhiều dự án du lịch tầm cỡ quốc tế
Sau hơn hai thập kỷ phát triển, kinh tế Phú Quốc đã có bước chuyển mình rõ rệt. Tốc độ tăng trưởng giá trị sản xuất giai đoạn 2011 - 2024 duy trì ở mức trên 38% mỗi năm, cao gấp 6 lần mức bình quân chung cả nước.
Hạ tầng giao thông đặc khu Phú Quốc phát triển toàn diện
Cảng hàng không Quốc tế Phú Quốc vận hành năm 2012 là tiền đề chắp cánh cho Phú Quốc bay cao như hôm nay
Ấn tượng ở đây là số tăng trưởng du lịch theo cấp số nhân. Chỉ riêng trong 6 tháng đầu năm nay, Phú Quốc ước đón gần 4,5 triệu lượt khách (tăng 33,3% so với cùng kỳ). Trong đó riêng khách quốc tế ước đón gần 900 ngàn lượt khách (tăng 76,7% so với cùng kỳ) và tổng thu đạt khoảng 21.588 tỉ đồng (tăng 92,6% so với cùng kỳ).
Trong những năm vừa qua, diện mạo của Phú Quốc đã khiến nhiều "điểm nóng" du lịch của Việt Nam phải ao ước, với hơn 300 dự án đầu tư. Trong đó các tập đoàn kinh tế lớn như Sun Group, VinGroup, BIM Group… đã kiến tạo hệ sinh thái du lịch nghỉ dưỡng đẳng cấp trải dài khắp hòn đảo, với những thương hiệu quản lý khách sạn nổi tiếng thế giới như Marriott International, Accor hay Rosewood Hotels, Curio Collection by Hilton… và sắp tới đây là Rixos, The Luxury Collection, Ritz Carlton Reserve…
Phú Quốc có màn pháo hoa nghệ thuật hàng đêm, cùng những show diễn đẳng cấp quốc tế, những công trình biểu tượng vang danh thế giới như cáp treo 3 dây dài nhất thế giới, Cầu Hôn…
Bên cạnh đó, việc được lựa chọn trở thành điểm đăng cai APEC 2027 giúp Phú Quốc như được chắp thêm cánh, là cơ hội kép để phát triển lên một tầm cao mới. Cụ thể là 21 dự án đầu tư có tổng ngân sách hàng trăm ngàn tỉ đồng từ hạ tầng xã hội, hạ tầng giao thông, đến hệ sinh thái nghỉ dưỡng - du lịch cao cấp, sẽ tạo cú bật mạnh mẽ cho Phú Quốc trong giai đoạn tăng trưởng chất lượng cao, hội nhập sâu rộng và khẳng định vai trò là trung tâm mới của kinh tế biển Việt Nam.
